Model ten, powstał na podstawie badań i działań jakie Roger Hart podejmował w ramach współpracy z UNICEF i do dziś uważany jest za jeden z bardziej uniwersalnych modeli. Jest to adaptacja wcześniejszego modelu partycypacji dorosłych, opracowanego przez Sherry R. Arnstein.
Drabina partycypacji dziecięcej koncentruje się na zmianie relacji dziecko-dorosły do oddania inicjatywy i realizacji dzieciom, przy wspierającym i doceniającym udziale dorosłych.
Hart zaznacza, że stopnie działania z młodzieżą dzielą się na pozorne (pierwsze trzy szczeble) i realne. Według Harta dorośli często, nawet nieświadomie, manipulują młodymi ludźmi udając, że mają realny wpływ na rzeczywistość. Badania pokazują, że młodzież wychwytuje takie sytuacje (nie zawsze ujawniając się z tą wiedzą) i zraża do dalszych działań z dorosłymi lub aktywności w ogóle!
Hart ostrzega przed zjawiskiem tokenizmu czyli działania mającego na celu sprawienie wrażenia, że dana grupa, np. młodych ludzi jest włączona w struktury lub działania.
Nauczyciel powinien działań co najmniej na 4 stopniu!!!! W Polsce często operuje się na 3 szczebelku.
| Poziomy uczestnictwa według Sherry R. Arnstein | Poziom drabiny Rogera Harta | Opis | przykład |
| Brak uczestnictwa. Młodzi jako klienci/konsumenci.
Stopnie „niepartycypacyjne”, w których są wyraźnie określone relacje władzy. Mają one na celu „kształcenie” uczestników przez „osoby prowadzące” ku konkretnemu modelowi zachowania. Zakładają nierównowagę wiedzy, doświadczenia, osoby uczestniczące muszą „dorównać” do standardów ustalonych przez osoby prowadzące.
|
1 Manipulacja | Dzieci robią bądź mówią to co dorośli im sugerują, ale najczęściej nie rozumieją znaczenia swoich wypowiedzi lub kontekstu.
Dzieci są pytane przez dorosłych o zdanie, a następnie ich wypowiedzi są zmieniane pod kątem cudzej tezy. Dzieci nie mają możliwości „autoryzacji” wypowiedzi. |
Dorośli wykorzystują młodzież do
wsparcia swoich projektów i udają, że są one inspirowane przez młodzież np. dzień walki z AIDS w szkole |
| 2 Dekoracja, pozorność | Młodzi jako dekoracja wydarzeń i działań z którymi się nie utożsamiają | Dzieci biorą udział w wydarzeniach np. śpiewają, tańczą, noszą stroje, których znaczenia nie rozumieją.
Udział przedstawiciela samorządu uczniowskiego w zebraniu rady pedagogicznej bez dania mu prawa głosu lub zapoznania z omawianymi kwestiami.
|
|
| Tokenizm –
działanie mające na celu sprawienie wrażenia, że dana grupa, np. młodych ludzi jest włączona w struktury lub działania |
3 Uczestnictwo na pokaz | Dzieci są proszone o wyrażenie swojego zdania ale nie mają wpływu na formę wypowiedzi. Dorośli najczęściej nie uwzględniają tego głosu, lub uwzględniają w sprawach mało ważnych. | Fikcyjne samorządy klasowe, szkolne. |
| 4 Przydzielenie (podział) zadań + rzetelna informacja | Dorośli decydują o działaniu, młodzi ludzie mogą zgłosić swój udział lub mają przydzielone zadania. Dzieci rozumieją znaczenie działania (projektu), wiedzą dlaczego wykonują pewnie zadania i kto podjął decyzje o ich zaangażowaniu. Dorośli respektują spojrzenie młodych na działanie. | Zbiórka pieniędzy na rzecz leczenia chorego kolegi z klasy.
Organizacja szkolnego święta, którego pomysł dany jest z góry, jednak uczniowie dysponują samodzielnością w decydowaniu o szczegółach.
|
|
| 5 Dorośli podejmują decyzje po konsultacji i poinformowaniu młodych | Młodzi są informowani
i uczestniczą w konsultacjach. Opinie i sugestie młodzieży są brane pod uwagę i uwzględniane. |
Młodzieżowe rady. Realnie działające samorządy szkolne.
|
|
| Partycypacja młodych
/ uprawomocnione uczestnictwo obywateli |
6 Młodzi współdecydują
z dorosłymi inicjatorami |
Idea działania pochodzi od dorosłych, ale młodzi ludzie są zaangażowani w każdy etap planowania i działania. Ich zdanie jest brane pod uwagę i mogą podejmować ważne decyzje. | Wolontariat na rzecz społeczeństwa
i projekty w społeczności szkolnej zainicjowane przez nauczycieli. Władze szkoły podejmują decyzję o organizacji festiwalu teatralnego, ale sama forma tego festiwalu, wystawiane spektakle, jego organizacja są pozostawione do rozstrzygnięcia młodym ludziom.
|
| 7 Inicjatywa i kierownictwo
młodzieży |
Idea działania pochodzi od dzieci. One decydują jak działanie ma się zakończyć (rezultaty). Dorośli są obecni, wspierają, ale nie przejmują „dowodzenia”. | Młodzi inicjują akcje społeczne,
budowanie społeczności |
|
| 8 Młodzież działa ze
wsparciem dorosłych |
Idea pochodzi od dzieci, one realizują całość projektu i zapraszają dorosłych do przyłączenia się i decydowania. | Realizowane projekty lub programy
dają władzę młodym, pozwalając im jednocześnie na dostęp do doświadczeń i wiedzy dorosłych oraz na uczenie się od nich |
Brak możliwości komentowania.